Grondbeleid

In 2024 zijn er 10 actieve grondexploitaties. De verwachting is dat er één grondexploitatie wordt afgesloten eind 2024, die van het  SEW-terrein. In 2025 zal een investeringsbesluit gevraagd worden aan de gemeenteraad voor het openen van de grondexploitatie voor De Zeehoek in Wervershoof. Hiervoor is in 2023 een voorbereidingskrediet aangevraagd. De cijfers van deze nog te openen grondexploitatie zijn in deze paragraaf niet meegenomen.
In onderstaande tabel wordt per complex het verwachte jaar van afsluiting en het resultaat op eindwaarde weergegeven. Ook is weergegeven hoeveel winst reeds is genomen en welke omvang de verliesvoorziening heeft (op basis van jaarrekening 2023). De verliesvoorzieningen zijn ter dekking van een verwacht negatief resultaat van een grondexploitatie. De genomen winst wordt bepaald op basis van realisatie van kosten en opbrengsten ten opzichte van de projectbegroting, met inbegrip van risico's en onzekerheden.

Het te verwachten resultaat van de 9 grondexploitaties tezamen bedraagt na actualisatie op basis van de eindwaarde € 2.944.000 (positief; meer winst dan verlies). Er is in totaal reeds € 196.000 aan tussentijdse winst genomen en daarnaast is er in totaal € 1.851.000 aan verliesvoorzieningen getroffen.
Zoals uit bovenstaande tabel blijkt, zijn de verliesvoorzieningen niet dekkend voor de geprognosticeerde tekorten. Dit kan het gevolg zijn van actualisatie van de begroting (bij Molenblik en Gemeentewerf/IJsbaan). Een andere oorzaak betreft de toerekening van rente aan grondexploitaties terwijl dat aan verliesvoorzieningen niet wordt gedaan. Daardoor moeten de verliesvoorzieningen jaarlijks worden opgehoogd om gelijke tred te houden met het begrote resultaat.
In onderstaande tabel worden de verwachte kosten, opbrengsten en tussentijdse winstnemingen en stortingen aan verliesvoorzieningen per project voor 2025 in beeld gebracht. Onder de tabel volgt een korte toelichting op de actuele stand van zaken van het project/wijzigingen ten opzichte van het in juni 2024 vastgestelde MeerjarenPerspectief Grondexploitaties (MPG).
In totaal worden € 5.330.000 aan te realiseren kosten begroot in 2025. Er wordt € 11.486.000 aan opbrengsten verwacht, voornamelijk opbrengsten uit grondverkoop. De opbrengsten leiden ertoe dat in totaal voor € 709.000 aan tussentijdse winstnemingen gedaan kan worden: voor DEK-terrein, Noordzijde Bloesemgaerde en Asonia. De boekwaarde van de grondexploitaties zal verbeteren met € 5.447.000.

DEK-terrein
Er zijn geen wijzigingen doorgevoerd ten opzichte van het laatste vastgestelde MPG. Verwacht wordt dat in 2025 de laatste grondopbrengsten worden gerealiseerd en er een tussentijdse winstneming gedaan kan worden van circa € 57.000.

Molenblik
De grondexploitatie is aangepast. De grondopbrengsten en het laatste deel van de plankostenvergoeding is van 2024 naar 2025 verschoven in verband met een beroepsprocedure bij de Raad van State. Zolang de procedure loopt wordt de grondwaarde niet geïndexeerd. De verschuiving leidt tot een verslechtering van het saldo met ca. € 26.000. Vanwege oprenting van het saldo dient de verliesvoorziening met € 37.000 te worden opgehoogd.

Bloesemgaerde Noord
Voor Bloesemgaerde-Noord worden de budgetten, zoals opgenomen in het MPG, toereikend geschat. De verwachte opbrengsten zijn gestegen. Onderhandelingen hebben geleid tot een hogere grondprijs voor sociale huur boven de aftoppingsgrens. De planning loopt voorspoediger dan waar rekening mee gehouden is in het MPG. Een deel van de kosten voor het bouwrijp maken zullen al in 2024 worden gemaakt in plaats van 2025. Daarnaast zullen de kosten voor kunstwerken naar verwachting in 2025 worden gemaakt in plaats van 2026. In het gedeelte van het plangebied waar de sociale huurwoningen gerealiseerd gaan worden kan de bouw eerder starten en daarom zullen deze opbrengsten in 2024 al worden gerealiseerd. De resterende opbrengsten zullen, net als met het MPG, in 2025 worden gerealiseerd.
De lagere kostenstijging en rentekosten als gevolg van de naar voren geschoven planning in combinatie met de nieuwe rente hebben geleid tot een saldoverbetering met € 70.000 van € 575.000 naar € 645.000 Verwacht wordt dat er in 2025 € 415.000 aan winst kan worden genomen.
Voor Bloesemgaerde-Noord wordt momenteel onderzocht of het programma nog kan worden aangepast, zodat het mijn er lijn komt met de Woonvisie. Eventuele besluitvorming hierover wordt aan de raad voorgelegd.

De Tegel
In de grondexploitatie van De Tegel is niets gewijzigd ten opzichte van het MPG. Momenteel wordt er gewerkt aan een schetsontwerp voor het plan. Op basis van de uitwerking hiervan zal de grondexploitatie volledig worden herzien. Hierover wordt neemt de raad te zijner tijd een besluit.  Het saldo van de grondexploitatie wijzigt als gevolg van de nieuwe renteparameters van € 2,91 mln. naar € 2,97 mln. Aangezien er nog geen opbrengsten worden gerealiseerd in 2025, wordt er nog geen winst genomen.

De Linten
Grondexploitatie De Linten is gewijzigd ten opzichte van het MPG. De wijziging houdt verband met de verhuur van een van de kavels ten behoeve van de realisatie van flexwoningen. De kavel wordt 10 jaar verhuurd en daarna schoon en bouwrijp opgeleverd. De kosten voor bouwrijpmaken zijn ten laste gebracht van de grondexploitatie. De inkomsten uit de grondverhuur worden als opbrengst in de grondexploitatie geboekt. Permanente woningbouw zal op deze kavel niet eerder dan in 2035 worden gerealiseerd. Daarom is planafsluiting voorzien in 2036, en niet in 2026 zoals bij het MPG was voorzien. Het bouwprogramma van de permanente woningbouw is aangepast en daardoor voldoet de grondexploitatie aan de Woonvisie. Ten opzichte van het MPG worden in 2025 minder kosten verwacht, doordat de kavel met de tijdelijke flexwoningen niet bouwrijp gemaakt wordt. Het saldo van de grondexploitatie is door bovenstaande wijzigingen met ruim € 60.000 verbeterd. Gezien het geringe positieve planresultaat en de lange looptijd wordt er geen tussentijdse winstneming verwacht tot einde project.

Asonia (I)
De grondexploitatie voor Asonia (I) is conform de uitgangspunten van het MPG opgenomen in de begroting. Voor Asonia (I) wordt er gewerkt aan een aangepast plan.. De uitkomsten hiervan zullen op een later moment inzichtelijk worden gemaakt en  aan de raad worden aangeboden. Naar verwachting kan er in 2025 € 237.000 aan winst worden genomen.

Gemeentewerf/IJsbaan
Voor Gemeentewerf/IJsbaan zijn de kosten van het bouwrijp maken hoger uitgevallen door extra werkzaamheden ten behoeve van sanering. De hogere kosten zorgt ervoor dat ook de kosten voor V&T en de kostenstijging en rente toenemen. Met het MPG werd verwacht dat er nog een klein deel van de kosten in 2026 worden gemaakt. Naar nieuw inzicht is de verwachting dat het project in 2025 wordt afgerond. Bovenstaande wijzigingen leiden tot een verslechtering van het resultaat van naar € 1,09 mln. Dit betekent dat de verliesvoorziening met ca. € 244.000 moet worden opgehoogd.

Slotlaan
Voor Slotlaan is uitsluitend de planning gewijzigd. De budgetten in de grondexploitatie worden op dit moment toereikend geacht. De resterende kosten voor het bouwrijp maken zullen naar verwachting in 2024 worden gemaakt. Alle kosten voor het woonrijp maken zullen naar verwachting in 2026 worden gemaakt. Eerder werd nog rekening gehouden met een deel van de kosten in 2025. De verschuivingen leiden tot een verbetering van het resultaat met ca. € 9.000. De verliesvoorziening zal hiermee moeten worden verlaagd.

Wilgenrak
 Op dit moment staat Wilgenrak als grondexploitatie in de begroting. Het oorspronkelijke plan van circa 12 woningen voldeed niet aan de Woonvisie. Bij het aanpassen van het programma, zodat het voldoet aan de Woonvisie, treedt een verslechtering van het resultaat op. De programmawijziging in combinatie met oprenting en nieuwe rente leidt tot een minimale verslechtering van het resultaat. De verliesvoorziening zal naar verwachting met € 3.500 worden opgehoogd.
De gemeente Medemblik heeft grondpositie Wilgenrak te Sijbekarspel. Een ontwikkelaar heeft naastgelegen percelen aangekocht en spuitzones afgekocht. Die ontwikkelaar heeft een samenwerkingsbrief getekend. Onderzocht wordt of ontwikkelaar de gemeentelijke grond in samenhang met naastgelegen percelen als één ontwikkeling kan gaan realiseren. Het plan moet voldoen aan het Woningbouwkader. Bij een haalbaar plan zal de gemeente de grond verkopen aan de ontwikkelaar.